[ Pobierz całość w formacie PDF ]
poddaje przez pokutę. Otóż sakrament pokuty ma to oznaczyć. Dlatego ten sakrament
wymaga koniecznie, aby zataić to, z czego ktoś się spowiadał, a kto ujawnia to,
79
popełnia grzech zgwałcenia sakramentu. Poza tym tajemnica spowiedzi ma jeszcze
inne korzyści, gdyż dzięki niej ludzie mają większy pociąg do spowiedzi i z większą
prostotÄ… ujawniajÄ… swe grzechy.
Rozwiązanie trudności.
1. Zdaniem niektórych kapłan jest obowiązany do tajemnicy spowiedzi tylko w
odniesieniu do tych grzechów, z których grzesznik obiecuje się poprawić. Inne
grzechy może wyjawić temu, kto może pomóc, a nie zaszkodzić penitentowi. Lecz
pogląd ten jest błędny, gdyż jest niezgodny z prawdą sakramentu. Podobnie bowiem
jak chrzest jest sakramentem, choćby ktoś przystąpił do niego ze złym nastawieniem,
nie zmieni to niczego, co należy do istoty sakramentu, tak samo spowiedz nie przestaje
być składnikiem sakramentu, choćby ten, kto się spowiada, nie miał zamiaru poprawić
się. Niemniej i to należy zachować w tajemnicy.
2.Jednakże tajemnica spowiedzi nie sprzeciwia się miłości, gdyż miłość nie wymaga
podawania lekarstwa na grzech nieznany spowiednikowi. Grzech zaÅ› wyznany na
spowiedzi, jest jakby nieznany spowiednikowi, gdyż nie wie o nim jako człowiek, ale
tylko jako przedstawiciel Pana Boga. Należy jednak w takich wypadkach zastosować
pewne lekarstwo, ale bez zdradzania tajemnicy spowiedzi, np. napominajÄ…c
spowiadających się i czuwając, by także inni nie ulegli zepsuciu przez herezję. Można
również powiedzieć przełożonemu, by pilniej czuwał nad swą trzodą" tak jednak, by
nie powiedzieć czegoś, co słowem lub gestem mogłoby zdradzić penitenta.
Przykazanie o zachowaniu tajemnicy spowiedzi wynika z natury samego
sakramentu. Podobnie więc jak przykazanie, by odbywać spowiedz sakramentalną,
pochodzi z prawa Bożego i nikt nie może zwolnić kogoś z tego przykazania dyspensą
lub rozkazem ludzkim, tak też nikt spośród ludzi nie może zmusić do ujawnienia
tajemnicy spowiedzi lub pozwolić na jej zdradzenie. Dlatego gdyby nawet pod grozbą
klątwy komuś nakazano, by wyjawił jakiś grzech (znany mu ze spowiedzi), nie
powinien wy jawić go, gdyż należy tłumaczyć intencję rozkazodawcy, by ujawnił to,
co wie jako człowiek. A jeśliby ów pytał wprost o spowiedz, nie należy mu
powiedzieć. Spowiednik nie byłby wówczas objęty klątwą, gdyż jest poddany prze
łożonemu tylko jako człowiek, nie jako przedstawiciel Boga.
3.Człowiek może być wezwany na świadka tylko jako człowiek. Dlatego, nie
80
uwłaczając sumieniu, może przysiąc, że nie wie tego, co wie tylko jako przedstawiciel
Pana Boga. Podobnie przełożony, nie gwałcąc własnego sumienia, może nie karać
występku, o którym wie tylko jako przedstawiciel Pana Boga i nie stosować
odpowiedniego lekarstwa, gdyż powinien stosować je w sposób od powiadający
poznaniu (owego występku). Jeśli więc dowie się o tym występku w trybunale pokuty,
winien w czasie spowiedzi zalecić w miarę możliwości stosowne lekarstwa. A jeśliby
nie chciał, może zwolnić go z przeorstwa z innego powodu tak jednak, by to nie
nasunęło podejrzenia, że ujawnia to, o czym się dowiedział ze spowiedzi.
4. Nie tylko z powodu grzechu, ale także z różnych innych powodów ktoś może być
niegodny piastowania urzędu przełożonego, np. z powodu braku wiedzy lub
wymaganego wieku itp. Dlatego przeciwstawianie się mianowaniu na ową godność
nie stanowi podejrzenia o przestępstwo, ani nie zdradza spowiedzi.
Artykuł 2
CZY TAJEMNICA SPOWIEDZI ROZCIGA SI TAK%7Å‚E NA INNE SPRAWY NI%7Å‚ TE,
KTÓRE S ZNANE ZE SPOWIEDZI?
Postawienie problemu. Wydaje się, że tajemnica spowiedzi obejmuje także inne
sprawy niż te, które są znane ze spowiedzi, gdyż:
1.Przedmiotem spowiedzi sÄ… tylko grzechy. Ale nie kiedy spowiadajÄ…cy siÄ™ opowiada
oprócz swych grzechów wiele innych rzeczy, nie należących do spowiedzi. A skoro
opowiada je spowiednikowi jako pełnomocnikowi Pana Boga, wydaje się, że
tajemnica spowiedzi rozciąga się również na owe rzeczy.
2.Niekiedy powierza się komuś jakąś wiadomość pod tajemnicą spowiedzi". A więc
tajemnica spowiedzi rozciąga się także na wiadomości nie otrzymane na spowiedzi.
Ale z drugiej strony tajemnica spowiedzi jest zwiÄ…zana z sakramentem pokuty. To zaÅ›,
co jest związane z jakimś sakramentem, nie rozciąga się poza ów sakrament. A więc
tajemnica spowiedzi rozciÄ…ga siÄ™ tylko na to, co siÄ™ zna ze spowiedzi.
Odpowiedz. Tajemnica spowiedzi rozciÄ…ga siÄ™ wprost tylko na to, co jest przedmiotem
sakramentalnej spowiedzi. Ale pośrednio obejmuje także to, co nie podpada pod
spowiedz sakramentalną, np. to wszystko, co mogłoby zdradzić grzesznika lub jego
81
grzech. Poza tym trzeba jak najstaranniej zataić także inne wiadomości, by uniknąć
zgorszenia i skłonności ludzi do plotek.
Rozwiązanie trudności.
1. Odpowiedz na trudność podaliśmy w osnowie artykułu.
2. Nie należy łatwo przyjmować takich zwierzeń pod tajemnicą spowiedzi". Jeśli
jednak ktoś je przyjmie, ma obowiązek na podstawie obietnicy nie zdradzić owej
tajemnicy, tak jakby była powierzona na spowiedzi; ale zwierzenie to nie podpada pod
tajemnicÄ™ spowiedzi.
Artykuł 3
CZY TYLKO KAPAAN JEST OBOWIZANY DO TAJEMNICY SPOWIEDZI?
Postawienie problemu. Wydaje się, że nie tylko kapłan jest obowiązany do
zachowania tajemnicy spowiedzi, gdyż:
1.Niekiedy w razie konieczności grzesznik spowiada się za pośrednictwem tłumacza,
który, jak się zdaje, jest obowiązany do zachowania w tajemnicy tego, co wie ze
spowiedzi. A więc nie tylko kapłan jest zobowiązany do tajemnicy spowiedzi.
2.W wypadku konieczności można wyspowiadać się przed człowiekiem świeckim,
który wówczas zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy wyznanych grzechów,
powierzonych sobie w zastępstwie Pana Boga.
3.Niekiedy zdarza się, że ktoś udaje kapłana, by przez to oszustwo wybadać czyjeś
sumienie. Taki oszust, jak się zdaje, jest również obowiązany do zachowania
tajemnicy. A więc nie tylko kapłan jest do niej zobowiązany.
Ale z drugiej strony tylko kapłan jest szafarzem tego sakramentu. Tajemnica spowiedzi
zaś jest związana z tym sakramentem. A więc tylko kapłan jest tą tajemnicą związany.
Odpowiedz. Tajemnica spowiedzi wiąże kapłana jako szafarza tego sakramentu,
polega zaś na tym obowiązku, by zataić treść spowiedzi, skoro obowiązek ten
wypływa z władzy kluczy", upoważniającej kapłana do rozgrzeszania. Niemniej
niekiedy także ten, kto nie jest kapłanem, uczestniczy w czynności tej władzy, gdy
słucha spowiedzi w razie konieczności i wówczas uczestniczy także w obowiązku
zachowania tajemnicy, chociaż w ścisłym znaczeniu nie jest to tajemnica spowiedzi
82
sakramentalnej.
Ta odpowiedz stanowi rozwiązanie obu trudności.
Artykuł 4
CZY ZA POZWOLENIEM SPOWIADAJCEGO SI SPOWIEDNIK MO%7Å‚E INNYM
UJAWNI TO, CO WIE POD TAJEMNIC SPOWIEDZI?
Postawienie problemu. Wydaje się, że kapłan nie może innym ujawnić tego, co wie
pod tajemnicą spowiedzi nawet za pozwoleniem spowiadającego się, gdyż:
1.To, czego nie może uczynić przełożony, tego nie może zrobić poddany. Lecz nawet
papież nie może pozwolić na ujawnienie innym tego, co się wie ze spowiedzi. A więc
także spowiadający się nie może tego uczynić.
2.Wola jednostki nie może zmienić tego, co zostało ustanowione dla dobra wspólnego.
Otóż tajemnica spowiedzi została ustanowiona dla dobra całego Kościoła, by ludzie z
[ Pobierz całość w formacie PDF ]